افغانستان اساسی قانونیده عیال و ایرکک‌لرنی آوازلری بیردیک تانیشتیریلگن، اوشبو قانون ایسه آنه قانونی دیک عیال‌لرنی کیینگ کولم‌ده سیلاوده اشتراک قیلیش‌لرینی تاکیدله یدی، بو نرسه همده اسلام مقدس دینی گه تاکیدلنگن، ایرکک و عیال‌لرنی سیلاوده اشتراک قیلیش‌لری بیعت حیثیتی گه ایگه، بوتوغریده هیچ قندی شرعی قیینچلیک یوق. خرسند لیک بیلن اوتکن بیریریم دهه ایچیده اولکه میزده عیال‌لر ایرکک‌لر یانیده دیموکراسی تمثیل قیلیش اوچون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کورینیش‌لرده کوزگه کورینرلی نقش اوینه گن‌لر، اولرنی بو حرکت لری اولکه بویلب بویوک سیاسی و اجتماعی اوزگریش‌لرده اونوتیلمه‌یدی، حاضر عیال‌لر اوزلری و اولکه‌لری کیله جگینی اویله ب تصمیم آلیشه دیلر و خلق سالار لیک ده مثبت جواب بیریشه دیلر.
حاضر اولر، اوزلری و اولکه کیله جگی اوچون قندی تصمیم آلیش لرینی بیله دیلر، اولر ایسته یدیلر کیله جگده اولکه مدیرلری، تصمیم آله دیگن و رهبرلری اوزلری بولیب، بو توپراق نی هر بیر نقطه سیدن سیس لری بلند چیقسه.
عیال‌لرنی ولسی جرگه وتومن‌لر کینگش سیلاویده نامزد‌لیگی
سیلاو مستقل کمیسیونی افغانستان بویلب هرقندی سیلاو یولگه قوییلیشی گه مسوول دیر، شونینگ دیک 1397- ییل 28- میزانده نماینده لر کینگش سیلاوینی یولگه قویدی. بونگه قوشیمچه هر بیر ولایت نفوسی گه قرب عیال و ایرکک وکیل‌نی تنلب اونگه تیگیشلی لایحه و طرزالعمل‌لرنی رعایت قیلماقده.
نامزدلر رویخطیده ییترلیچه عیال نامزد بولمه گن حالده، عیال‌لر اوچون تقاصلنگن کرسی سیلاوگه عاید انیق حوزه گه بیریله‌دی. عیال اوچون تقاصلنگن کرسی‌لر اورنی بوش قالمس‌لیگی اوچون کمیسیون ییترلیچه چاره – تدبیرنی قولگه آله‌دی. شونینگ دیک عیال ایشلر وزیرلیگی، اوشبو وزیرلیک‌نینگ ولایت‌لریده گی ریاست‌لری، بشرحق‌لر، مدنی جماعه نهادلری و عیال ایشلری بوییچه نهادلر نامزدلیک شرایط گه تینگ بولگن عیال‌لرنی سیلاوده نامزد حیثیده اشتراکی اوچون آلقیش‌لشی کیره ک. شونینگ دیک تومن‌لر کینگشیده هم عیال‌لرنی ییترلیچه حضوری کوریلمه‌گن حالده مذکور ولایت عیال ایشلر ریاست‌لیگی تومن‌لر سطحیده واقع عیال‌لرگه مصلحت بیریب شرایط گه تینگ بولگن عیال‌لرنی نامزد و آواز بیرووچی حیثیده کمیسیون گه معرفی ایتیش‌لری کیره ک.
تومن‌لر و نماینده لر کینگشی سیلاو حوزه سیگه عاید آواز بیرووچی‌لرنی باشلنغیچ رویخی معلوم بولگنیدن کیین، شرایط گه تینگ عیال نامزد ییترلیچه بولمه‌گن حالده، قوییده گی تدبیرلرنی کوزگه توتیشی کیره ک:
شرایط گه تینگ بولگن عیال‌نی هجت نامه‌لری توگل بولمه گن حالده، هجت نامه‌لرینی توگه تیش و تیارلش اوچون زمان اجره تیشی کیره ک؛
شرایط گه تینگ بولمه‌گن عیال‌لرگه ییترلیچه زمان اجره تیشی کیره ک، شونینگ دیک عیال ایشلر وزیرلیگی، بشر حق‌لر کمیسیونی، مدنی جماعه نهادلری، عیال حق‌لریدن مدافعه قیلیش نهادلری شرایط گه تینگ بولگن نامزدلرنی سیلاوده علاقه کورسه‌تیش اوچون آلقیش‌لشینی طلب قیله‌دی سیلاو مستقل کمیسیون.
عیال‌لرنی نامزد قیلیشی اوچون آلقیش‌لنیشی و اولرنی سیلاوده اشتراکی اوچون یول کورسه‌تیش ایری لایحه و طرزالعمل‌لر توزیلگن دیر.